برنامه های آموزشی دستیاری روانپزشکی
در انتهای این صفحه فایل های برنامه ی به روز آموزشی را مشاهده می کنید.
این برنامه ها براساس آخرین ضوابط آموزشی دوره دستیاری روانپزشکی تدوین شده است:
اهداف آموزشی دستیاری روانپزشکی:
هدف از دوره چهار ساله دستیاری روانپزشکی رسیدن به مولفه های زیر است:
الف) درک دانش روانپزشکی و سیر تحول آن بطور اعم
ب) فراگیری کلیه طبقه بندی ها و بیماری های روانپزشکی
پ) فراگیری کامل سایکوفارماکولوژی و یافتن مهارت در بکار بردن این دانش
ت) فراگیری درمان غیردارویی و بکارگیری آن در درمان بیماران
ث) آموختن روانپزشکی جامعه نگر و توانایی برنامه ریزی، مدیریت و انجام مداخلات جامعه نگر در حوزه بهداشت روان
ج) آموختن نقش سایر بیماری ها در بیماری های روانپزشکی و بالعکس و انجام مداخلات مناسب و مدیریت درمان اختلالات فوق
چ) مدیریت و درمان دارویی و غیردارویی اختلالات روانپزشکی برای تمام سنین
رسیدن به این اهداف با رعایت برنامه آموزشی دستیاری روانپزشکی مصوب 1392 در طی چهار سال دوره دستیاری روانپزشکی قابل دستیابی می باشد. آنچه در ذیل عنوان می شود برنامه سالانه دستیاری برای نیل به این مقصود است.
اهداف اصلی مورد نظر در سال اول:
الف) فراگیری ترمینولوژی روانپزشکی
ب) فراگیری فنون مصاحبه تشخیصی و فرموله کردن تشخیص، توان مطرح کردن تشخیص های افتراقی و بحث در آن
پ) فراگیری بیماری های روانپزشکی و نحوه درمان بیماران بستری تحت آموزش و نظارت مسقیم اساتید
ت) فراگیری سایکوفارماکولوژی و استفاده از آن در درمان
ث) فراگیری معاینه نورولوژی و بررسی، تشخیص و درمان مشکلاتی نظیر سردرد و اختلالات تشنج
ج) آموختن اورژانس های روانپزشکی و نحوه مداخلات درمانی در اورژانس روانپزشکی
چ) آموختن نحوه تشخیص و درمان در بیماران سرپایی طی آموزش مستقیم تئوری و عملی استاد
اهداف اصلی مورد نظر در سال دوم:
الف) بسط مهارت های مصاحبه ای و تشخیصی
ب) فراگیری بیماری های روانپزشکی و بسط آنچه در مورد این بیماری ها در سال اول آموخته شده با تاکید بر درمان سرپایی بیماران
پ) بسط دانش سایکوفارماکولوژی
ت) آشنایی با دانش به روز روانپزشکی (ژورنال های معتبر این رشته)
ث) آشنایی با بیماری های نورولوژی که با بیماری های روانپزشکی همپوشانی دارند.
ج) فراگیری اصول تئوری حداقل دو مکتب رواندرمانی و انجام یک/دو سبک رواندرمانی تحت نظارت مستقیم اساتید
چ) آشنایی با مصاحبه با بیماران
ح) بسط دانش اورژانس های روانپزشکی و استفاده از دانش اداره اورژانس های روانپزشکی تحت نظارت دستیاران سال بالا و اساتید
خ) فراگیری مصاحبه تشخیصی در روانپزشکی اطفال
د) فراگیری تئوری و عملی بیماری های روانپزشکی اطفال در دو حوزه بیماران بستری و سرپایی با نظارت مستقیم اساتید فوق تخصص مربوطه
اهداف اصلی مورد نظر در سال سوم:
الف) آشنایی و آموختن روانپزشکی جامعه نگر و نحوه مداخلات بهداشت روان در این حوزه
ب) انجام حداقل دو سبک رواندرمانی تحت نظارت اساتید
پ) آشنایی تئوری و عملی رواندرمانی گروهی
ت) فراگیری تئوری و عملی روانپزشکی رابط ـ مشاور با نظارت مستقیم اساتید فوق تخصص مربوطه
ث) فراگیری تئوری و عملی پیشگیری و درمان اختلالات وابستگی و سوء مصرف مواد
ج) آشنایی با خط اول مسمومیت های عمدی و خودکشی در مرکز تخصصی مربوطه
چ) آشنایی با روانپزشکی قانونی
اهداف اصلی مورد نظر در سال چهارم:
الف) بدست آوردن مهارت کافی برای انجام مداخلات درمانی با تاکید بر رسیدن به استقلال در این حوزه تا هنگام فارغ التحصیلی
ب) یافتن مهارت در بکارگیری توام از روش های درمان دارویی و غیردارویی روانپزشکی
پ) کسب توانمندی لازم برای همکاری و هدایت تیم درمانی بهداشت روان شامل: روانشناس، کاردرمانگر و مددکار جهت درمان، بازتوانی و پیگیری بیمار
ورود به دوره دستیاری روانپزشکی
ماه اول:
به منظور آماده سازی هر چه سریعتر شما در برخورد با بیماران روانپزشکی یک دوره فشرده و مروری آموزش بالینی روانپزشکی در هفته اول ورود دستیاران محترم، در نظر گرفته شده است. این دوره کمک خواهد کرد که سریعتر با رویکردهای تشخیصی ـ درمانی روانپزشکی آشنا شوند. همچنین در طول چند ماه اول کلاس های آموزشی از جمله مصاحبه بالینی به صورت تئوری و عملی برگزار می گردد.
کشیک ها و مسئولیت ها در شش ماه اول ورود:
با توجه به اینکه شروع هر دوره جدیدی با استرس زیادی همراه است، برنامه انتقال مسئولیت ها به گونه ای تعبیه گردیده است تا به صورت تدریجی در بطن وظایف خود قرار گیرند. بدین منظور در ماه ابتدائی ورود خود بصورت مشاهده گر (observer) در سرویس ها قرار گرفته و در جریان امر تشخیص و درمان خواهید بود. همچنین در طول کشیک های سال اول نیز همراه با دستیاران سال های بالاتر و با نظارت مستقیم ایشان به ویزیت بیماران خواهید پرداخت. از ماه دوم با نظارت دستیار سال بالاتر به معرفی بیمار در گزارش صبحگاهی می پردازید. همانطوریکه ملاحظه می فرمایید این فرصت در اختیار شما قرار گرفته است تا پس از آماده سازی خود، عهده دار مسئولیت های دستیاری شوید. بنابراین بدیهی است پس از این مدت، این انتظار می رود تا بتوانید با احاطه هر چه بیشتر به مسئولیت های خود بپردازید.
پس از طی یک ماه اول آموزش های فشرده دستیاران محترم در سرویس های بستری تحت نظارت مستقیم اساتید و دستیاران سال بالاتر آموزش اداره و درمان بیماران بستری را می آموزند.
برنامه چرخش دستیاری در سال اول:
پس از ماه اول دستیاری خود در برنامه منظم چرخش دستیاری قرار خواهید گرفت. در طول این برنامه در مجموعه روانپزشکی بیمارستان امام حسین(ع) در هر سرویس حداقل یک ماه توقف خواهید داشت. همچنین حداکثر چهار ماه در سال به بخش روانپزشکی بیمارستان طالقانی معرفی خواهید شد.
"برنامه آموزشی مجموعه روانپزشکی بیمارستان امام حسین(ع)"
1. ساعت حضور در بیمارستان:
به منظور آموزش بهینه شما، جهت ورود و خروج ساعات مشخص مقرر گردهده است. ساعت ورود به مجموعه 8:00 صبح (با توجه به برنامه های گروه) و ساعت خروج حداقل 16:00 می باشد. ثبت دقیق ساعت ورود و خروج در دفتر مجموعه روانپزشکی خواهد بود.
2. گزارش صبحگاهی:
زمان: سه شنبه، چهارشنبه، پنجشنبه ( ساعت 9-8 )
در جلسات فوق، دستیاران به گزارش بیماران بستری، ویزیت سرپایی، درخواست مشاوره و پاسخ به مشاوره پرداخته، فرم مربوطه (پیوست) را به استاد مسئول گزارش صبحگاهی تحویل می دهند. رزیدنت کشیک موظف است از کلیه بیماران بستری شده در روز قبل شرح حالی کامل بگیرد. معمولاً یک یا دو بیمار بصورت کامل بوسیله دستیار/انترن کشیک معرفی شده و دستیار کشیک و سایر دستیاران به بحث در موضوع فوق پرداخته و نظرات استاد مسئول را جویا می شوند. با توجه به اینکه قسمت عمده آموزش دستیاری در گزارش صبحگاهی انجام می شود، جدیت و سهیم شدن در آن موجب ارتقا مهارت و دانش شما می شود. در طول سال اول دستیاری در صورت معرفی بیمار توسط انترن کشیک، پس از معرفی بیمار، دستیار سال اول کشیک روز قبل و رزیدنت سال بالاتر همرا (overlap) توضیحات بیشتر را ادادخواهند کرد. قسمتی از ارزیابی شما و تایید دانش و مهارت شما برای شرکت در امتحانات ارتقا از مشارکت شما در جلسات گزارش صبحگاهی گرفته خواهد شد. بدیهی است شرکت و ارتقا کیفیت این جلسات توسط شما نقش بسزایی در آموزش شخصی (self teaching) شما دارد.
3. گزارش صبحگاهی جمعی و بررسی مشاوره ها:
زمان: شنبه ( ساعت 9-8 )
این جلسات با حضور کلیه اساتید مجموعه روانپزشکی می باشد که بر بار آموزشی جلسات می افزاید. در این جلسات درخواست مشاوره های سایر بخش ها و پاسخ دهی آن ها توسط دستیاران سال بالاتر مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
4. ژورنال کلاب:
زمان: یکشنبه ( ساعت 9-8:15 )
جلسات با مدیریت یکی از اساتید برپا شده و حضور دستیاران الزامی است. مباحث مورد بحث از ژورنال های مختلف و جدید روانپزشکی از مجله world psychiatryانتخاب شده و به صورت برنامه شش ماهه در اختیار دستیاران قرار می گیرد. معرفی مقالات ژورنال توسط دستیاران بر اساس برنامه تنظیم شده انجام می گیرد. در حال حاضر دستیاران برای انتخاب مبحث مورد نظر با استاد مسئول مشورت نموده و موظفند تا مقالات و متون مربوط به مبحث مورد بحث را نیز مرور نمایند. این برنامه به صورت یک نفر درمیان برگزار می شود.
5. سخنرانی ماهانه (M.L):
زمان: یکشنبه ( ساعت 12-11 )
این برنامه در شش ماهه اول سال تحصیلی هر سال به صورت ماهیانه برگزار می شود. در جلسه فوق یکی از سخنرانان که معمولاً از گروه روانپزشکی دانشگاه شهیدبهشتی و یا سایر دانشگاه های شهر تهران و سایر رشته های پزشکی دعوت شده اند به ادای سخنرانی می پردازند.
6. جلسه معرفی بیمار (case report):
زمان: یکشنبه ( ساعت 12-11 )
مسئولیت معرفی بیمار در جلسات فوق بر عهده دستیاران می باشد که با هماهنگی با یکی از اساتید انجام می شود. برای انجام این مهم دستیاران از قبل به گردآوری پرونده و اسناد بیماران پرداخته و با بیمار و خانواده وی جهت تکمیل پرونده مصاحبه می کنند. در جلسه فوق ابتدا بیمار معرفی شده و سپس اساتید به بحث و تبادل نظر می پردازند. معمولاً این جلسات به منظور معرفی موارد نادر و جالب، بررسی بیمار از نظر تشخیصی و یا بررسی برنامه درمانی بیمار صورت می گیرد و منشا آموزش ارزشمندی برای دستیاران است. این برنامه نقش ویزیت جمعی (Grand Round) را در آموزش کلینیکی دارد. دستیارانی که در بیمارستان طالقانی هستند، موظفند بیماران آن بیمارستان را معرفی کنند. این جلسات به صورت ماهیانه برگزار می شوند.
7. مصاحبه بالینی دستیاران تمام رده ها:
زمان: یکشنبه ( ساعت 11-10 )
در این جلسات که بطور متناوب در روزهای فوق تشکیل می شود، دستیاران موظفند در حضور اساتید یک بیمار را ویزیت کرده و فرمولاسیون تشخیصی و درمانی خود را مطرح نمایند.
8. کلاس OSCE:
زمان: یکشنبه ( ساعت 11-9 )
به منظور تقویت مهارت های بالینی دستیاران این کلاس ها در برخی یکشنبه ها تحت نظارت یکی از اساتید و طبق برنامه ریزی سالانه دستیاران سال سه و چهار و در حضور کلیه دستیاران برگزار می گردد.
9. سوپرویژن گروهی روان درمانی:
زمان: یکشنبه ( ساعت 11-9:30 )
این برنامه آموزشی جدا از برنامه سوپرویژن های انفرادی دستیاران بوده و امکان تبادل نظرات و دیدگاه ها را به ویژه برای بیماران با اختلالات پیچیده تر تحت نظارت مستقیم اساتید میسر می کند. کلیه دستیاران باید در این جلسات شرکت نمایند.
10. کلای های آموزشی:
زمان: یکشنبه و پنجشنبه ( ساعت 12-8)
کلاس های مختلف آموزش تئوری دستیاران در سال های مختلف با برنامه ریزی که در ابتدای هر نیم سال انجام می شود، برگزار می شود. کلاس ها و کارگاه ها شامل:
11. کلینیک ها:
کلینیک روانپزشکی:
زمان: شنبه تا چهارشنبه باستثنای یکشنبه ( ساعت 12-9)
مراجعه بیماران سرپایی فراوان به کلینیک روانپزشکی بیمارستان امام حسین(ع) در بین بیمارستان های روانپزشکی منحصر به فرد می باشد. کلینیک فوق نه تنها محل ویزیت و پیگیری درمانی بیماران مبتلا به بیماری های شدید است، بلکه تعداد زیادی از مراجعه کنندگان به کلینیک فوق را بیماری های خفیف روانپزشکی تشکیل می دهد. در این کلینیک ابتدا دستیاران در حضور استاد خود به مصاحبه با بیمار پرداخته و طرح درمانی را مطرح می سازند و به صورت تکمیلی از استاد مربوطه نظارت در درمان و تشخیص و احیاناً اصلاح مصاحبه بالینی را می آموزند.
کلینیک فوق تخصصی روانپزشکی اطفال نیز در روزهای مذکور با حضور اساتید فوق تخصص کودک و نوجوان برقرار می باشد.
در سال پایانی دستیاری، دستیاران بطور فعالی یک روز در هفته در درمانگاه حضور فعال دارند و بیماران سرپایی را ویزیت کرده و در صورت نیاز از اساتید حاضر در درمانگاه برای تشخیص و درمان بیماران کمک می گیرند.
کلینیک ECT:
براساس برنامه تعیین شده روزانه یکی از دستیاران در جلسات درمان ECTحضور دارند و پس از دریافت آموزش های لازم با تیم ECTهمکاری دارند.
12. بخش های تخصصی و فوق تخصصی:
بیمارستان امام حسین(ع) واجد دو بخش روانپزشکی مجزا برای خانم ها و آقایان و یک بخش فوق تخصصی روانپزشکی کودک و نوجوان و یک بخش روانپزشکی اورژانس می باشد، که دستیاران محترم دوره های آموزشی بالینی بیماران بستری را در این بخش ها می گذرانند.
"برنامه آموزشی بخش روانپزشکی بیمارستان طالقانی"
1. گراند راند:
زمان: دوشنبه ( ساعت 9:30-8:30)
در این بررسی عمومی که با حضور کلیه اساتید، دستیاران، دانشجویان و پرسنل بخش انجام می شود، تمامی بیماران بخش مورد بررسی اجمالی قرار می گیرند. در این جلسه یکی از بیماران بخش که از نظر آموزشی نکات ویژه ای داشته و یا از نظر تشخیصی و درمانی مشکلاتی داشته باشد ، بطور کامل معرفی شده و مورد بحث قرار می گیرد.
2. گزارش صبحگاهی:
زمان: شنبه و سه شنبه ( ساعت 9:30-8:30)
در مورنینگ شنبه کلیه مراجعین چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه و در مورنینگ سه شنبه کلیه مراجعین روز قبل مورد بررسی قرار می گیرند.
3. بخش فوق تخصصی روانپزشکی رابط ـ مشاور بیمارستان طالقانی:
یکی از حیطه های مهم در روانپزشکی امروز تداخل آن با رشته ها و نیاز به تبادل نظر بین تخصص های مختلف برای بیماران می باشد. بخش فوق تخصصی روانپزشکی رابط ـ مشاور با برنامه های آموزشی مختلف شامل ویزیت بر بالین بیماران سایر بخش ها که مشکل روانپزشکی دارند و بخش بستری بیماران روانپزشکی که شرایط طبی مناسبی ندارند و انجام مشاوره های فوق تخصصی و بررسی علمی آن ها امکانات آموزشی ـ درمانی بسیار مناسبی در این زمینه فراهم می کند.
جلسات مشاوره خوانی با حضور اساتید و فلوشیپ های سایکوسوماتیک و نیز دستیاران روزهای چهارشنبه ساعت 8 تا 9 برگزار می شود.
4. درمانگاه ها:
زمان: کلیه روزهای هفته بجز یکشنبه و پنجشنبه
شامل درمانگاه های روانپزشکی عمومی، روانپزشکی رابط ـ مشاور و اختلالات جنسی.
5. روانپزشکی سالمندان:
شامل اداره اختلالات روانپزشکی سالمندان به صورت بستری و سرپایی و توجه به نیازها و مداخلات ویژه روانپزشکی برای گروه سنی فوق.
تذکر:دستیاران محترم در دوره چرخشی بیمارستان طالقانی با هماهنگی با اساتید مربوطه، موظف به شرکت در برنامه های آموزشی روزهای یکشنبه و پنجشنبه بیمارستان امام حسین(ع) می باشند.
دستیاران محترم موظفند پره پروپوزال پایان نامه خود را جهت طرح در کمیته پژوهشی گروه حداکثر تا پایان نیم سال اول تحویل دهند تا به موقع به امتحان ارتقا معرفی گردند. براساس مصوبه 1393 شورای پژوهش دانشگاه ارائه حداقل یک مقاله طی دوره دستیاری از ملزومات فارغ التحصیلی می باشد.
نحوه ارزیابی:
دوره های تکمیلی دستیاری:
الف) روانپزشکی اطفال:
برای آشنایی بیشتر با روانپزشکی اطفال دوره سه ماهه ای در سال دوم/سوم دستیاری به این مهم اختصاص داده شده است. در این مدت با بیماری های روانپزشکی اطفال آشنا شده و درمان های دارویی و غیردارویی این حوزه آموزش داده خواهد شد. کلینیک های اطفال فرصتی مناسب جهت آشنایی با بیماران سرپایی روانپزشکی اطفال است. بخش روانپزشکی اطفال و درمانگاه های مربوطه در بیمارستان امام حسین (ع) واقع است. درمانگاه فعال روانپزشکی رابط ـ مشاور اطفال نیز تحت نظر گروه روانپزشکی در بیمارستان کودکان مفید برقرار است.
ب) روانپزشکی رابط ـ مشاور:
برای آشنایی بیشتر با روانپزشکی رابط ـ مشاور دوره سه ماهه ای در سال دوم/سوم دستیاری به بخش فوق تخصصی رابط ـ مشاور واقع در بیمارستان طالقانی اختصاص داده شده که فرصتی مغتنم برای آشنایی با بیماران بستری و سرپایی این حوزه و نحوه پاسخ دهی به مشاوره های سایر بخش ها می باشد.
لازم به ذکر است که با توجه به اینکه در دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی کلیه بخش های روانپزشکی در بیمارستان های عمومی می باشد، فرصتی مغتنم برای تقویت شاخه روانپزشکی رابط ـ مشاور می باشد و ارتباط بین بخشی بالایی وجود دارد و یکی از برنامه های آموزشی مهم پاسخ دهی به مشاوره های سایر بخش های تخصصی می باشد که به لحاظ اهمیت بالینی و آموزشی و تلاش در جهت سرویس دهی هرچه بهتر به بیماران، کلیه دستیاران محترم ملزم به استفاده از نظر اساتید (آنکال و ...) برای پاسخ دهی به مشاوره ها می باشند.
ج) روانپزشکی جامعه نگر:
دوره فوق در غالب یک دوره شش ماهه (دو تا سه روز در هفته) توام با دوره روان درمانی می باشد و یا یک دوره سه ماهه به تنهایی که در درمانگاه احمدی (CMHC)، مرکز طلوع (بازتوانی) و بر حسب مورد مدارس، فرهنگسراها و ... اجرا می شود و برنامه های مختلف بهداشتی، درمانی و بازتوانی را شامل می شود.
د) روان درمانی:
آموزش درمان های غیردارویی از سال دوم روانپزشکی با برگزاری کلاس های تئوری و انجام روان درمانی توسط دستیاران تحت سوپرویژن مستقیم اساتید شروع می شود. در دوره شش ماهه روان درمانی در سال سوم توام با روانپزشکی جامعه نگر (دو تا سه روز در هفته) بطور تخصصی تری انواع درمان های غیردارویی آموزش داده می شود و دستیاران بطور عملی تحت سوپرویژن مستقیم اساتید در اتاق آینه روان درمانی انجام می دهند. طی این دوره رویکردهای شناختی ـ رفتاری، رفتاری، تحلیلی و حمایتی به صورت تئوری و عملی آموزش داده می شود.
ه) روانپزشکی قانونی:
در طول سال سوم/چهارم دستیاری به مدت یک ماه به پزشکی قانونی معرفی خواهد شد تا از نحوه ویزیت بیماران قانونی، چگونگی مصاحبه و ارزیابی و نگارش پسخوراند قانونی به مراجع ذی صلاح آگاه شوید.
و) نورولوژی:
طول این دوره دو ماه است که از سال دوم دستیاری برگزار می شود. در یک ماهه ابتدایی این دوره به فراگیری یک معاینه نورولوژی کامل می پردازید. آشنایی کامل با بررسی های تشخیصی ـ درمانی سردرد و اختلالات تشنج از وظایف شما در این دوره است. در یک ماهه دوم دوره نورولوژی شما با نوروسایکیاتری و تشخیص های افتراقی بیماری های روانپزشکی در حوزه نورولوژی آشنا می شوید. مطالعه تظاهرات بیماری هایی نظیر NPH، MS، AIDS، Frontal lobe syndromeو خواندن الکترو انسفالوگرام از وظایف شما در طول این ماه است.
ز) اعتیاد:
با هماهنگی به عمل آمده با مرکز ملی مطالعات اعتیاد/مرکز دگمه چی، دستیاران در سال سوم/چهارم می توانند از آموزش این بخش بمدت حداکثر دو ماه استفاده کنند.
ح) رادیولوژی:
دوره یک ماهه که با هماهنگی با بخش رادیولوژی بیمارستان امام حسین(ع) در سال سوم/چهارم دستیاری برگزار می شود و تاکید بر شیوه های تصویر برداری مغزی است.
